- айтпақ
- зат. Айтқысы келген әңгімесі. Ал менің а й т п а ғ ы м бұлардан басқа бір адам жайлы (Жетісу, 30.08.1974,1 ).
Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі – Алматы: Мемлекеттік тілді дамыту институты. Б.Қалиев.. 2014.
Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі – Алматы: Мемлекеттік тілді дамыту институты. Б.Қалиев.. 2014.
қалқайтпа — зат. Үйдің кіре берісіне салынған төбесі жабық шағын құрылыс; жауынқағар … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
бұйымтай — зат. Біреудің сұрамақшы нәрсесі, қаламақшы заты; қалауы, қолқасы, айтпақ ойы. зат. Біреудің сұрамақшы нәрсесі, қаламақшы заты, қалауы, қолқасы, айтпақ ойы … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
ымыртта — ет. Ымырт кезінде барып, малды қарау. Жылқыны ы м ы р т т а п қайтпақ болған Сән өртеңдегі көзкөз оттарға көп қадалды (Қ.Ысқақов, Қараорман, 127). Екеуінің екпіні аққапталды қозғады, сірә, жорта болса да жылқыны ы м ы р т т а п қайтпақ (Қ.Ысқақ,… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
Буддизм — – ежелгі Үндістанда б.з.д. VI Vғ.ғ. пайда болған діни философиялық ілім. Негізін қалаушы Сиддхартха Гаутама (Готама), кейін ол Будда деп аталған (мағынасы – көзі ашылған, оянған, нұрланған ). Ол өз уағыздарында брахманизмді байлық пен сән… … Философиялық терминдердің сөздігі
ешкінің қылды айранын бермеу — (Маң., Маңғ.) түк татырмау. Оның сараңдығын айтпа, үйіне барған кісіге е ш к і н і ң қ ы л д ы а й р а н ы н да бермейді (Маң., Маңғ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
әрбілеу — (ҚХР; Монғ.) азғыру, теріс оқыту, айныту. Қарлығашты жылы сөзбен қанша ә р б і л е с е де, «Жомартты олай ойламаңыз, олай деп айтпаңызшы, ағай!» деген Қарлығаш, Жомартты барынша ақтай түсті (М. Құрман., 210) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
әуір — 1. (Шымк., Арыс; Қ орда: Қарм., Сыр.; ҚХР) желік, қызу. Ә у і р і қайтпаған жастар ғой Қ орда., Сыр.). Ә у і р і басылмаған албырт едім (Ж. Жаб., Тол. жин., 1946). 2. (Қарақ.) ыстық леп, аптап. Тауда тастың ыссы ә у і р і ұрып тұрады (Қарақ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жал — 1 (Тау., Қош.) жалақы, еңбекақы. Сен маған баяғыдағы ж а л ы м д ы бер (Тау., Қош.) 2 (Шығ.Қаз., Күрш.) үймек, үйінді. Бүгін бір ж а л тезек үйдік (Шығ.Қаз., Күрш.) 3 (Қост.: Фед., Семиоз.; Көкш., Қ ту) шала жыртылған жер. Соқашылар ж а л… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жона — 1. (Қост., Аман.; Жезқ., Ұлы.; Орал, Орда; Қ орда: Арал, Сыр., Жал.; Ақт.: Ойыл, Ырғ.) ердің екі қапталының астына ғана салынатын желдік, қапталдық. Аттың ж о н ас ы н қалыңдап жасау керек (Қост., Аман.). Балам, ер тоқымның ж о н а с ы тозып… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
зәндемі — (Алм.: Ұйғ., Нар., Кег., Шел., Еңб қаз.; Жамб., Жам.) алаяқ, қу, залым. Оны айтпа, ол бір барып тұрған з ә н д е м і адам (Алм., Шел.). Рахияның сұрқия қылық, з ә нд е м і айласы дендеп, өзін дәрменсіз... бейшара сезінген (О. Бөк., Өз от. өш.,… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі